Geguritan(Tulisan kang endah)
Geguritan iku sawijining rumpakan,pepethan,karangan kang awujud reroncen tembung lan ukara kang endah,ringkes,padhet lan menthes.
Struktur geguritan
Struktur geguritan
Struktur lair
1.Bleger
2.Panyitra
3.Basa
4.Enjabemen
5.Purwakanti
Deskripsi punika
1.bleger
Bleger yaiku wujud nyata utawa blegere geguritan kang bisa di leleng langsung. Tuladha: - ditulis mepet sisih kiwa /tengen/tengah
- tembung tembung saben gatra cekak cekak
- gunak ake tanda titik ,koma, panyeru
2.Imaji - panyitra
Panyitra yaiku tetembungan kanggo nglairake gagasane. Kang nduweni daya imaji tuladha: pandeleng,pangrungu,pangrasa,lan panindak.
3.Basa
Basa yaiku kaendahan tembung lan ukara kang di gunaake dening panggurit
4.Enjabemen
Enjabemen yaiku tembung tembung kang sengaja si seleh ing akhir gatra utawa mandek dewe ing sawi
5.Purwakanti
Yaiku tembung kang nduweni swara runtut lan lumrah karya sastra dene ing geguritan.
a. Purwakanti guru swara: purwakanti kang runtut swarane
b. Purwakanti guru sastra : purwakanti kang runtut sastrane
c. Purwakanti guru basa / lumaksita : purwakanti kang ngruntut ake
wanda/ tembung
Struktur Batin
Struktur Batin yaiku wujud geguritan kang ora karat mripat batin kanggo isi,arti, maksud lan tujuan.
1.Tema
Tema yaiku gaasan pokok kang dadi dasar panggurit ngrakit tembung dadi geguritan
2.Wirasa - swasana
Wirasa yaiku tanggapan utawa penemune panggurit marang gagasan pokok ing geguritane
3.Amanat
Amanat yaiku opo kang di rampekne pangguret /kesimpulan kang ono ing geguritan
Tata cara maca geguritan
1.geguritan kudu wis di temok ake struktur lair batine (interpretasi geguritan)
2.geguritan di waca paling ora rong rambahan. Tembung tembung ukara lan bagian kang penting kudu di ngerteni luwih disik.
3.geguritan iku diwenehi thanda pamaca lan tandha adegan yen perlu geguritan iku bisa di tulis maneh manut tanda pamaca.
4.kanggo gladen geguritan mau id waca manut tanda pamaca di anggep cukup uen para siswa wis bisa kanthi lancar lan ora rumangsa isin,kikuk,kaku, salah tingkah nalika maca endah geguritan
Vokal (swarane)
a. Artikulasi: pangupe aksara lan tembung kudu wuwuh lan cetha.
b. Diksi: pangucapane tembung tembung kudu endah kanthi rasa pangrasa ana landep,wengis,sabar,alus,kereng,lan sapanunggalane. Para siswa kudu bisa milih tembung tembung ing geguritan lan cara pangucapane.
c.Tempo: alon cepete pangucapan dijumbuake karo napas lan swasana sing pengen diwedharake.
d. Dinamika: alon bantere swara selaras seimbang pamaca geguritan nganti dadi kaya wirama kang endah.
e.Modulasi: owah owahane sworo umpamabe swora ne wong tuwa, bocah cilik, swara kewan las sapanunggalane.
f. Intonasi: lagune ukara pada para siswa kudu wani nentoake sawijining pada dadi ukara pitakon apa prentah lan sapanunggalane.
g. Andegan(jeda): yaiku pedote tembung lan ukara ing geguritan tujuan ngutaraake maksud lan atine geguritan.
h. Ambegan: teknik ambegan / napas iku penting banget para siswa kudu sinau teknik ambegan weteng (pernapasan).
Solah bawane
a. Komunikatif: maca kang endah geguritan iku kudusi rasak ake maca solah bawa sing metu saka ati supaya bisa nggeterakake atine pamirsa
b. Ekspresif: asli sangka interpretasi ngerti marang struktur lair batine geguritan mau di wujud ake kanti mimik pantonimik - kenetik lan salah bawa kang becik lan endah
c. Konsentrasi: fokis para siswa kudu munjerake pikiran wektu lan tenaga kanthi nggladi sinau maca geguritan supaya asline ora getun tiba mburi sebab kalodangan lan wektu iku ora bisa di baleni.